چرا انسان دروغ می‌گوید؟
در این خصوص کشفیات جدیدی صورت گرفته است که قرآن سالیان قبل در مورد آن سخن گفته است.
مرکز دروغ گویی
مردم در قدیم و هم اکنون نسبت به دروغ چه نظر و دیدگاهی داشته و دارند؟ آیا دانش بشر نسبت به این بخش تاثیرگذار در زندگی انسان، تغییر کرده است؟ اگر به تاریخ بشر بنگریم متوجه می‌شویم که تمامی انسان‌ها دروغ گفتن را رفتاری زشت می‌دانند.
با گذشت زمان و دگرگونی و پیشرفت علم، دانشمندان در پی آن هستند تا از جهان و آنچه در آن می‌گذرد تفسیری مادی و علمی به دست دهند. در این خصوص نیز می‌گویند: چرا انسان دروغ می‌گوید و خطا می‌کند؟ آیا در مغز انسان جای مشخصی وجود دارد که مسؤول دروغ باشد؟ هنگام دروغ گفتن در مغز انسان چه اتفاقاتی رخ می‌دهد؟ آیا انسان برای دروغ گفتن انرژی مصرف می‌کند؟
از طرف دیگر در مورد راستگویی چه؟ آیا عملیات مغز در هنگام دروغ گفتن و هنگام گفتن حقیقت متفاوت است؟ اینها سؤالاتی است که ذهن دانشمندان را در سالیانی نه چندان دور به خود مشغول کرده است.
دانشمندان برای پاسخگویی به این سؤالات به صورت گسترده دست به کار شدند و در این فعالیت از ابزارهای موثّق و جدیدی استفاده کرده‌اند.
آزمایش جدید در مورد دروغگویی
در سال 2003 تعدادی از دانشمندان دست به آزمایش عجیبی برای فهمیدن برخی از اسرار دروغ زدند. در این آزمایش از دستگاه جدیدی برای کشف دروغ استفاده شد. جای سؤال است که آیا این دستگاه، از آن جا که در پی کشف مرکز دروغ در جسم انسان است، در مورد مجرمان حرفه‌ای نیز کاربرد دارد؟
دانشمندان پی بردند که وقتی انسان دروغ می‌گوید فعالیت بخشی از مغز افزایش می‌یابد. این قسمت، که با روش "عکسبرداری با امواج مغناطیسی"(1) تصاویری از آن تهیه شد، قسمت جلو و بالای سر را نشان می‌دهد.(2) پس دانشمندان کشف کردند که قسمت قدامی (پیشانی) مغز مسؤول دروغ گفتن است این قسمت از بدن در زبان عربی "ناصیة"(3) نامیده می‌شود. یعنی بالا و جلو سر یعنی همان جایی که مسؤول دروغ گفتن در مغز است.
عکس‌های جدید نشان می‌دهند که فعالیت قسمت بالا و جلوی مغز (پیشانی) در هنگام دروغگفتن بسیار افزایش می‌یابد.
آقای "اسکات فارو"(4) یکی از دانشمندانی که این آزمایشات را انجام داده است می‌گوید: وقتی انسان حقیقت را بیان می‌کند ناحیه قدامی مغز فعالیت می‌کند و می‌توان نتیجه گرفت که این قسمت مسؤول دروغگویی و راستگویی انسان است.
دروغ گفتن انرژی زیادی می‌خواهد!!!
آزمایشات جدید در مورد مغز که با امواج مغناطیسی انجام شده است، ثابت کرد که مغز انسان در هنگام دروغ گفتن انرژی زیادی مصرف می‌کند؛ بیشتر از زمانی که انسان حقیقت را بیان می‌کند و این ثابت می‌کند که راستگویی و گفتن حقیقت باعث افزایش قدرت، انرژی و میزان کارآیی مغز می‌شود.
امروزه دانشمندان به حقیقت جدیدی دست یافته‌اند و آن این که، مغز انسان بر اساس صداقت و راستی تصمیم می‌گیرد و این سیستم حقیقتگویی است که برای مغز طراحی شده است.
مجرمان حرفه‌ای به راحتی می‌توانند دروغ بگویند و دستگاه‌های دروغ‌سنج نیز قادر به کشف دروغ‌های آنان نیست. به همین دلیل دانشمندان تلاش دارند به طور مستقیم به بخشی از مغز که مسؤول دروغ گفتن است، دست یابند. برای این کار آنان از دستگاه، "عکسبرداری به وسیله امواج مغناطیسی"(5)کمک گرفتند. آنها اظهار می‌دارند که نتایج به دست آمده از اطلاعات این دستگاه بسیار دقیق است به طوری که فرد هر قدر هم در دروغ گفتن زبردست و ماهر باشد نمی‌تواند بر قسمت پیشانی مغز تسلط یافته، آن را تحت کنترل خود در آورد. این قسمت در حال دروغ گفتن فعالیت زیادی کرده و انرژی فراوان مصرف می‌کند.(6)
با وجود این که بخش‌های مختلف مغز در حال فعالیت هستند اما دانشمندان(7) معتقدند که آن بخش از مغز که در هنگام دروغ گفتن بیشترین فعالیت را دارد و بیشترین انرژی را مصرف می‌کند، مسؤول دروغگویی انسان است. با توجه به تصاویر موجود از مغز انسان در حال دروغ گفتن، کاملاً آشکار است قسمتی که بیشترین فعالیت را در هنگام دروغ گفتن دارد همان قسمت قدامی و پیشانی مغز است.
مرکز گناه و اشتباه
در آزمایش جدیدی دانشمندان در مورد منبع گناه در مغز انسان تحقیق کردند. آنها با عکسبرداری از مغز فردی که در حال انجام گناه بود به این نتیجه رسیدند که در مغز انسان بخشی قرار دارد که مسؤول انجام گناه است. این بخش از مغز کجاست و چه نام دارد؟
در این آزمایش دانشمندان متوجه شدند که قسمت جلوی مغز و به خصوص قسمتی به نام RACC، که به زبان عربی "ناصیه" نامیده می‌شود، در هنگام اشتباه و گناه فعالیت زیادی از خود نشان می‌دهد به طوری که هر چه این گناه و اشتباه بیشتر و بزرگتر باشد فعالیت این قسمت بیشتر است و انرژی بیشتری مصرف می‌کند.
در تکنولوژی جدید برای عکسبرداری از مغز از امواج مغناطیسی استفاده می‌شود این امواج با توجه به حرکت خون و سرعت گردش خون در مناطق مختلف مغز میزان فعالیت این مناطق را نشان می‌دهد. روشن است که مناطقی که گردش خون در آنها بیشتر است فعالیت بیشتری می‌کنند.(8)
در آزمایش جدید بر روی مغز، فعالیت ناحیه پیشانی یا همان ناصیة در هنگام ارتکاب انسان به گناه مشخص شد. با توجه به تصاویر متعدد از مغز می‌توان نتیجه گرفت که هر چه اشتباه و گناه فرد بیشتر و بزرگتر باشد میزان فعالیت این بخش از مغز بیشتر است.
قسمت پیشانی مغز(9) از قسمت‌های مهمی است که عمل ارشاد و راهنمایی انسان را در اتخاذ تصمیمات درست و غلط، و نیز برنامه‌ریزی و نقشه کشیدن برای انجام کارها چه خوب و چه بد، را انجام می‌دهد.
مرکز رهبری، کنترل، عمل و راهنمایی
آزمایشات جدید نشان می‌دهد که فعالیت قسمت قدامی (پیشانی) مغز در هنگام کنترل احساسات و عواطف و در هنگام اتخاذ تصمیمات مهم، بیشتر می‌شود. از اینجا بود که دانشمندان به این نتیجه رسیدند که قسمت پیشانی مسؤول کنترل و هدایت در انسان است. افزون بر این بخش از مغز مسؤول برنامه‌ریزی، حل مشکلات و ارائه افکار جدید و خلاّقانه است.
با توجه به تحقیقات و آزمایشات متعدد آشکار می‌شود که قسمت پیشانی مغز مسؤولیت رفتار و تصمیم‌گیری را بر عهده دارد. و از تصاویر تهیه شده به وسیله امواج مغناطیسی آشکار است که قسمت پپیشانی مغز به خصوص جلو و بالاترین قسمت سر، در هنگام عمل و عکس العمل، حمله، شکست و دیگر رفتارها، بیشترین فعالیت را دارد.(10)
تا آنجا که این قسمت از مغز نقش اساسی در برداشت ما از مکان و فضا بر عهده دارد. همچنین مهمترین تغییرات در انسانی که دچار آسیب دیدگی بخش پیشانی می‌شود، از دست دادن قدرت هدایت، آگاهی و کنترل، و به طور کلی تزلزل در رفتار است.(11)
قسمت پیشانی مغز که نزدیک‌ترین بخش به "ناصیه" است ویژگی‌های مهم و منحصر به فردی دارد، این قسمت که با بخش‌های حساسی از مغز در ارتباط است، نقش اساسی در برنامه‌ریزی و تنظیم برنامه‌ها را بر عهده دارد، نیز بسیاری از کارهای روزانه‌مان را، از جمله: تصمیم‌گیری برای انجام کار، برخورد و تطبیق با اشیاء جدید، حل مسائل و مشکلات، جلوگیری از گمراهی و اشتباه و کنترل در انجام کارها، عمل در سطوح بالای شناختی همچون ادراک، انجام کارهای مهم و حیاتی، تعهد و الزام در رسیدن به موفقیت و ... را انجام می‌دهد. در حقیقت قسمت پیشانی در مغز انسان به منزله یک "مشاور" است.(12)
قران اولین کتابی است که در مورد اهمیت بخش پیشانی مغر سخن می‌گوید.قرآن در مورد این بخش از مغز چه بیان کرده است؟ آن هم در زمانی که هیچ کس در عالم، جز خدای قادر و متعال در مورد این بخش از مغز و اهمیت و کارآیی آن در اعمالی همچون دروغ گفتن، گناه کردن، هدایت و رهبری کردن، هیچ گونه آگاهی نداشته است؟
"ناصیه" در جلو و بالاترین قسمت پیشانی واقع شده است و مهمترین بخش در انسان و حیوان است. خدای متعال می‌فرماید: «مَّا مِن دَآبَّةٍ إِلاَّ هُوَ آخِذٌ بِنَاصِیَتِهَا » (هود/56)؛ "جنبنده‌ای نیست مگر این که خدا موی پیشانی او را می‌گیرد."
دروغگویی
خدای متعال در مورد ابوجهل می‌فرماید:
«أَرَأَیْتَ الَّذِی یَنْهَى * عَبْدًا إِذَا صَلَّى * أَرَأَیْتَ إِنْ کَانَ عَلَى الْهُدَى * أَوْ أَمَرَ بِالتَّقْوَى * أَرَأَیْتَ إِنْ کَذَّبَ وَ تَوَلَّى * أَلَمْ یَعْلَمْ بِأَنَّ اللهَ یَرَى * کَلَّا لَئِنْ لَمْ یَنْتَهِ لَنَسْفَعَنْ بِالنَّاصِیَةِ * نَاصِیَةٍ کَاذِبَةٍ خَاطِئَةٍ * فَلْیَدْعُ نَادِیَهُ * سَنَدْعُ الزَّبَانِیَةَ * کَلَّا لَا تُطِعْهُ وَاسْجُدْ وَاقْتَرِبْ» (العلق:9-19)؛ به من خبر ده آیا کسی که نهی میکرد * بندهای را به هنگامی که نماز میبینم (آیا مستحق عذاب الهی نیست)؟! * به من خبر ده اگر این بنده به راه هدایت باشد. * یا مردم را به تقوا فرمان دهد (آیا نهی کردن او سزاوارتر است)؟! * به من خبر ده اگر (این طغیانشان حق را انکار کند و به آن پشت نماید (آیا مستحق مجازات الهی نیست)؟! * آیا او ندانست که خداوند (همه اعمالش را) می‌بیند. * چنان نیست که او خیال میکرد! اگر دست از کار خود برندارد، ناصیهاش (موی پیشاپیش را به سرعت گرفته * ناصیه دروغگوی خطاکار را! * پس حتماً (همراه و همنشین) مجلس را صدا می‌زند (تا یاریش کند)! * ما هم به زودی ماموران دوزخ را صدا میزنیم، (تا او را به دوزخ افکنند)! * چنان نیست (که آن طغیان) مینگرد! هرگز او را اطاعت مکن، و سجده کن و (به خدا) تقرب جوی.
در ترجمه کلمه ناصیة آمده است: محل رویش موی در جلو سر، موی قسمت جلو و بالای سر، نصاه: موی پیشانی او را گرفت، وإبِلٌ ناصیة: شتر در چراگاه بالا رفت، المنتصى: بلندترین سرزمین ها، نواصی الناس: اشراف و بالا نشین ها.(13)
ملاحظه می‌کنیم که اعراب در زمان نزول قرآن از "ناصیة" معنای بالاترین و جلوی سر و یا هر چیز دیگری را برداشت می‌کردند، و وقتی در مورد انسان به کار می‌رفت منظور همان پیشانی و قسمت جلو و بالای سر بود.
پیشانی سر یعنی همان ناصیه، قسمتی است که هنگام دروغ گفتن فعالیت بیشتری انجام می‌دهد. و قران اولین کتاب و منبعی است که در مورد این قسمت از مغز، ارتباط آن با دروغ گفتن و اطلاق صفت دروغگو به آن (ناصیة کاذبة)، سخن گفته است. به همین دلیل قران دارای سبقت علمی نسبت به جدیدترین علوم زمان است.
گناه و اشتباه
در مورد گناه و اشتباه چه می‌گوید؟ دانشمندان پی بردند که قسمت جلوی مغز یا همان ناصیة، مسؤول گرفتن تصمیمات اشتباه است. قران نیز این قسمت را تحت عنوان خطاکار خطاب می‌کند؛ (نَاصِیَةٍ کَاذِبَةٍ خَاطِئَةٍ) و پیوند دقیقی بین ناصیة (پیشانی) و اشتباه و گناه برقرار می‌کند، همان چیزی که دانشمندان امروزه به آن پی برده‌اند.
صداقت
دانشمندان به این نتیجه رسیدند که راستگویی و گفتن حقیقت هیچ فشار و تکلفی بر مغز وارد نمی‌کند، اما دروغ گفتن انرژی بسیار زیادی از مغز را مصرف می‌کند، در این جاست که به یکی از فواید صداقت پی می‌بریم، خدای متعال انسان را به صداقت امر فرموده و واضح می‌گردد که در آنچه که خدای متعال به انسان امر می‌فرماید حتماً و بدون شک، فایده‌ای است. خداوند می‌فرماید:
«فَلَوْ صَدَقُوا اللهَ لَکَانَ خَیْرًا لَهُمْ»(محمد:21)؛ "اگر آنان خدا را تصدیق کنند (به خدا و قدرت و وحدانیت او اعتراف کنند) برایشان بهتر است."
حال در مورد انسانی که خدای متعال، راه هدایت و ایمان را به او نشان داده و این چنین نشانه‌ای بزرگ از قدرت و علم عظیمش را به آن انسان عرضه کرده است، چه باید گفت؟ در مورد انسانی که همچنان چشم بر این حقایق بسته، چه می‌توان گفت؟
آقای "اسکات فارو" یکی از دانشمندانی که این آزمایشات را انجام داده است می‌گوید: وقتی انسان حقیقت را بیان می‌کند ناحیه قدامی مغز فعالیت می‌کند و می‌توان نتیجه گرفت که این قسمت مسؤول دروغگویی و راستگویی انسان است.
همچنان که دیدیم دانشمندان دریافتند که مغز انسان کارها را بر اساس صداقت و درستی انجام می‌دهد، یعنی این که بنیان مغز و اساس آن بر صداقت و درستی بنا شده است و مغز انسان از زمان تولد او متمایل به حقیقت است و این دروغگویی است که با مخالفت ورزیدن با اساس و فطرت مغز، فشار بسیار زیادی بر آن تحمیل می‌کند.
رسول خدا صلى الله علیه و آله در این زمینه می‌فرماید: «کلُّ مولود یُولَدُ على الفِطْرَة»؛ "هر آنچه که متولد می‌شود بر اساس فطرت و بنیان متولد می‌گردد." خدای متعال می‌فرماید:
«فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا فِطْرَةَ اللهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللهِ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ»(روم:30) ؛ "پس روی خود را متوجه آیین خالص پروردگار کن! این فطرتی است که خداوند، انسان‌ها را بر آن آفریده؛ هیچ دگرگونی در آفرینش الهی نیست، این است آیین استوار، ولی اکثر مردم نمیدانند."
پس خداوند انسان را از بدو تولدش بر بنیاد حقیقت و صداقت آفریده است و این نکته ایست که علم امروز آن را کشف کرده است.
ارشاد و راهنمایی
خدای متعال از زبان حضرت هود علیه السلام، بعد از این که قومش او را تکذیب کردند، می‌فرماید:
«إِنِّی تَوَکَّلْتُ عَلَى اللهِ رَبِّی وَ رَبِّکُمْ مَا مِنْ دَابَّةٍ إِلَّا هُوَ آَخِذٌ بِنَاصِیَتِهَا إِنَّ رَبِّی عَلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ»(هود:56) ؛ "من تنها بر الله توکل کردم، او پروردگار من و پروردگار شماست، و هیچ جنبنده‌ای نیست مگر این که خدا موی پیشانی او را می‌گیرد، قطعاً پروردگار من بر صراط مستقیم است."
پس خدای متعال در یوم الحساب ناصیة (پیشانی) تمامی مخلوقات را گرفته و مؤاخذه خواهد کرد و آنگونه که بخواهد با آنها برخورد خواهد کرد. خداوند این قسمت را برگزیده چرا که این قسمت مسؤول هدایت، رفتار و رهبری در انسان است و به همین دلیل است که می‌گوییم قرآن اولین کتابی است که در مورد تأثیر و وظیفه این بخش در رفتار و هدایت انسان، سخن می‌گوید.
همانگونه که دیدیم ناصیة (پیشانی) در تصمیم‌گیری درست نقش دارد، و بالطبع وجود انرژی زیاد و سلامتی و صحت این قسمت از مغز باعث می‌شود که دقت و تشخیص انسان در تصمیم‌گیری افزایش یابد، و به دنبال آن باعث می‌شود که انسان راه درست و صحیح را بهتر تشخیص دهد، این ارتباط ناصیه و تشخیص راه درست همان نکته بسیار ظریفی است که قران در آیه بیان کرده است: «مَا مِنْ دَابَّةٍ إِلَّا هُوَ آَخِذٌ بِنَاصِیَتِهَا إِنَّ رَبِّی عَلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ» این ارتباط را قرآن به صورت کاملاً متقن و دقیق بیان کرده است و علم قرن 21 نیز توانسته این ارتباط را کشف کند.
در اینجا دعا نبی اکرم (صلى الله علیه و آله) را یادآوری می‌کنیم آنجا که می‌فرماید: (ناصیتی بیدک)؛"موی پیشانی‌ام به دست توست." در این درخواست نبی اکرم به سوی خدا تسلیم بی چون و چرای آن حضرت در مقابل ذات اقدس و نیز قدرت و حکمت آن ذات بر فرستاده‌اش کاملاً مشهود است تا باشد که در آن روز چه بر ما و بر رسولش مقدر گرداند. حال جای این سؤال باقی است که آیا حضرت محمد (صلى الله علیه و آله) از اهمیت ناصیة (پیشانی) در انسان و نقش آن در تصمیم‌گیری، هدایت انسان، حل مشکلات و کنترل رفتار در انسان آگاه بوده است که فرموده (ناصیتی بیدک)؟
از خود بپرسیم: آیا بین آیات قرآن در 1400 سال پیش و کشفیات علم جدید در قرن 21 تناقض و اختلافی در این زمینه وجود دارد؟
Psychologists and neuroscientists in the United States, which has been at the forefront of brain-based lie detection, variously called India’s application of the technology to legal cases “fascinating,” “ridiculous,” “chilling” and “unconscionable.” (While attempts have been made in the United States to introduce findings of similar tests into court cases, these generally have been by defense lawyers trying to show the mental impairment of the accused, not by prosecutors trying to convict.)
پی‌نوشت‌ها:
http://futurismic.com/2008/09/17/brain-scans-an-end-to-lying/
(1) functional magnetic resonance imaging . FMRI
(2) Carl T. Hall, Chronicle Science Writer,
مطالعه‌ای در مورد دستگاه دروغ سنج نشان می‌دهد که اسکن مغز در مورد فردی که دروغ می‌گوید الگوی طبیعی فعالیت او را نمایان می‌سازد.
(3) مقدم سر، پیشانی، موی پیشانی (المنجد)
(4)Scott Faro
(5)FMRI scanner
(6) اسکن مغز آیا به عنوان دستگاه دروغ سنج برای ارائه در دادگاه مناسب است.؟Malcolm Ritter,www.livescience.com, 29 January 2006
(7) Doug Dusik, Maureen Morley
عکسبرداری از مغز به کمک MRI می‌تواند جانشین خوبی برای دستگاه‌های دروغ سنج باشد.
, www.rsnalink.com, Nov. 29, 2004.,
(8)Kara Gavin,
محققان دانشگاه میشیگان نتایج جدیدی از واکنش مغز در مقابل اشتباه و خطا را منتشر می‌کنند.
, University of Michigan, April 12
(9) The frontal lobe of the brain
(10)http://www.neuroskills.com
(11) Frontal lobe,www.wikipedia.org
(12)http://web4health.info/en/answers/
(13)قاموس المحیط، فیرزو آبادی چاپ دار المعرفة بیروت 2005.
http://www.kaheel7.com/modules.php?name=News&file=article&sid=360
http://www.55a.net/firas/arabic
منبع:
سایت دائرة المعارف اعجاز علمی در قرآن و حدیث
نوشته: عبد الدائم الکحیل،
ترجمه: اسحاق رسولی،با تصرف .
