برخی از آثار قرآن در زندگی فردی و اجتماعی بشر به شرح زیر است:
1. قرآن، سبب هدایت فرد و جامعه است;
ذَ َلِکَ الْـکِتَـَبُ لاَ رَیْبَ فِیهِ هُدًی لِّلْمُتَّقِین;(بقره،2) هیچ شکی در این کتاب نیست، قرآن هدایت برای پرهیزگاران است."
2. قرآن، انسان را از غفلت خارج میکند و به مقام توجه و تذکر میرساند;
"وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْءَانَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِن مَّدَّکِرٍ;(قمر،17) ما قرآن را برای متذکر شدن آسان ساختیم; آیا متذکر شوندهای هست؟"
3. قرآن شفا همه بیماریهای فکری، اخلاقی و حتی جسمی است;
"وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْءَانِ مَا هُوَ شِفَآءٌ وَ رَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِینَ وَ لاَ یَزِیدُ الظَّـَـلِمِینَ إِلآ خَسَارًا;(اسرأ،82) قرآن را نازل میکنیم که شفا و رحمت برای مؤمنان است..."
امام علیمیفرماید: "از این کتاب بزرگ آسمانی برای بیماریهای خود شفا بخواهید و برای حل مشکلاتتان از آن یاری بطلبید; چرا که در این کتاب درمان بزرگترین دردهاست: درد کفر و نفاق و گمراهی و ضلالت."(مستدرک الوسائل، محدث نوری، ج، ص، مؤسسه آل البیت.)
و در جای دیگر میفرماید: "کتاب خدا را محکم بگیرید، زیرا رشتهای بسیار مستحکم است و نوری آشکار است، دارویی شفا بخش و پربرکت است و آب حیاتی است که عطش تشنگان حق را فرو مینشاند; هر کس به آن تمسک جوید او را حفظ میکند، و آن کسی که به دامنش چنگ زند نجاتش میبخشد"(بحار الانوار، علامه مجلسی، ج، ص، مؤسسه الوفأ.)
4. قرآن نجات دهندة از فتنهها، شفاعت کننده انسانها و راهنمایی به بهشت است.
پیامبر اکرممیفرماید: "هر گاه فتنهها چون شب تار شما را احاطه نمود به قرآن روی آورید چرا که شفاعتش پذیرفته و گزارشش از اعمال بندگان تصدیق میشود. هر که قرآن را پیشوای خویش قرار دهد، او را به بهشت رهبری نماید و هر که آن را پشت سر اندازد به دوزخش کشاند، راهنمایی است که انسان را به بهترین راهها، راهنمایی میکند."(اصول کافی، کلینی، ج، ص 598، دارالکتب الاسلامیه.)
5. قرآن، سبب آرامش درونی است زیرا یکی از نامهای قرآن، ذکر است
"ذَ َلِکَ نَتْلُوهُ عَلَیْکَ مِنَ الاْ َیَـَتِ وَالذِّکْرِ الْحَکِیم;(آلعمران،58) و یادآوری حکیمانه است." و خداوند میفرماید:
"الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ تَطْمَئـِنُّ قُلُوبُهُم بِذِکْرِ اللَّهِ أَلاَ بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئـِنُّ الْقُلُوب;(رعد،28) آگاه باشید با یاد خدا قلبها آرامش مییابد. و... .
بی شک، تربیت و تزکیه انسانها، برخورداری از جامعهای ایده آل و سعادت جاودانة همگان در گرو شناخت قرآن، انس با آن، کسب معارف والای آن، عمل به احکام و دستورات این کتاب الهی است.